Dzisiejsze bale nieco różnią się od tych z lat PRL-u. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku zabawy urządzano w wiejskich świetlicach i klubokawiarniach z otwartym okienkiem organizatorów, gdzie oprócz oranżady rzadko można było kupić coś na ząb. Potem nadszedł czas urządzania zabaw przy stolikach.

[ZT]27956723[/ZT]

Pary umawiały się na przygotowanie w domach i przyniesienie poszczególnych potraw, często najczęściej z talerzykami i sztućcami, których nie zapewniali organizatorzy. Dość częstym obrazkiem z takich zabaw był więc sznur kobiet ustawionych w długiej kolejce do umycia przyniesionych naczyń, podczas gdy siedzący za stolikami panowie ukradkiem zacierali na ten widok ręce, odkręcając i często polewając to i owo bez należytej kontroli i umiaru.

Ze stolikiem albo bez

- Pamiętam, jak wspólnie umawialiśmy się na zabawę, w jakimś centralnym miejscu naszej małej wsi, a potem na piechotę, ale za to we wspólnym gronie, ze śpiewem i śmiechem ruszaliśmy wiele kilometrów na przełaj przez las, by dojść do sali pana Trąpczyńskiego w Pokrzydowie – wspomina rozmówczyni z Szafarni.

[ZT]26647991[/ZT]

– Dla młodzieży nie było wówczas wcale ważne, by mieć stolik, zarezerwowane miejsca i stosowne menu. Przychodziliśmy na zabawy karnawałowe właściwie bez papierowych zaproszeń i nikt nawet specjalnie nie liczył na miejsca siedzące. Staliśmy więc często mniejszymi lub większymi grupkami lub siadaliśmy od czasu do czasu na ławkach rozstawionych wokół sali. Jeśli były stoliki i ktoś wstawał do tańca, nie było niczym niestosownym, by na chwilę przysiąść na krześle, a potem ustąpić innej osobie. Jak sięgam pamięcią, mam wrażenie, że sprawą siedzenia za stołem chyba młodzież się niespecjalnie przejmowała. Liczyła się za to dobra zabawa i poznanie innych osób, bo wiadomo w myśl starego porzekadła – „Jaki kto w tańcu, taki w całym życiu!".

[ZT]13094552[/ZT]

Organizatorzy w specjalnie przygotowanych bufetach zapewniali wtedy do sprzedaży oranżadę, jakieś zakąski, i w zależności od wykupionej koncesji – „jakiś" alkohol.

Kawaler na motorze

- Po tańcach bywało, że ta czy inna panna rozglądała się za kawalerem, najlepiej takim, który przyjechał motorem i mógł odwieźć do domu. Nie było to wszak regułą. Pamiętam pewną sytuację, gdy z koleżanką wracałyśmy na piechotę z Pokrzydowa do naszej wsi, a było około godziny 4 - 5 nad ranem. Jeden z gospodarzy wyszedł już do pracy w pole kopać ziemniaki. Gdy go mijałyśmy i ujrzałyśmy wschodzące słońce, powiedział wtedy: „Porządni ludzie wychodzą w tany, gdy jest widno i wracają, gdy już jest widno…". Ubawiły mnie wtedy te słowa i często je później cytowałam, już jako dorosła osoba, gdy rodzice pytali, kiedy wrócę z zabawy tanecznej.

[ZT]27945762[/ZT]

Proszę nie myśleć, że dziewczynom z gospodarstwa dane było po takiej zabawie wylegiwanie się w łóżku do południa albo dłużej. Po 3-4 godzinach snu rodzice kazali wstawać do pomocy w gospodarstwie. Takie to były wówczas czasy…

Bez fajerwerków

Zespoły muzyczne przygrywały tańczącym na różnego rodzaju instrumentach – od gitary przez trąbki po modne akordeony i perkusje. Śpiewano i tańczono z przytupem znane i modne wówczas szlagiery sezonów, lat i dziesięcioleci.

[ZT]26636353[/ZT]

- Żyliśmy ze skromnych dochodów z małego gospodarstwa, więc nie urządzaliśmy sylwestrów domowych, a tym bardziej nie strzelaliśmy w niebo fajerwerków, bo szkoda było na to pieniędzy – wspomina 68-letnia mieszkanka Zbiczna. – Co najwyżej poszliśmy na mszę świętą i dotrwaliśmy do północy, by złożyć sobie życzenia. Kogo można było wówczas spotkać na zewnątrz? Chyba tylko strażaków przechadzających się po całej wsi i wypatrujących, czy ktoś nie zaprószył ognia.

Papierosy, tatar i śledzie

Mieszkańcy powiatu brodnickiego wspominają również wiejskie bale sylwestrowe organizowane przez takie organizacje, jak OSP, Kółko Rolnicze czy Koło Gospodyń Wiejskich, podczas których na stołach królował tatar, gotowane jajka z majonezem, sałatki, śledzie przygotowane na różne sposoby, kotlety, no i oczywiście zylc. Jako że moda na palenie papierosów nie ustępowała – palili wówczas niemal wszyscy, a sale bywały mocno zadymione. Niemal wszystkich spowijał siwy woal carmenów, caro, radomskich, klubowych, zefirów czy pakowanych w celofan albańskich „DS-ów" lub „A", które wyciągały z torebek głównie panie.

[ZT]25563429[/ZT]

Takim balom sylwestrowym przez dziesięciolecia towarzyszyła zwykle organizowana dla imprezowiczów loteria fantowa. Tancerze mogli też wspomóc kasę organizacji, kupując kotyliony, fantazyjne czapki z szarfami, maski, korony czy inne wdzianka z okularami lub wąsami. Ten zwyczaj przenosił się również na bale organizowane podczas karnawału.

Tańce czekoladowe

- Pamiętam tańce „czekoladowe", gdy partner kupował partnerce roznoszone w koszyku przez organizatorów czekolady, płacąc mniej lub bardziej hojne datki – wspomina nasza rozmówczyni –Takie to były czasy, że tańczono tylko w parach, a dziewczyna zwykle musiała czekać, aż ją partner poprosi do tańca. Wyjątkowy był „biały walc", gdy to kobiety mogły poprosić do tańca upatrzonego mężczyznę. Modne były też tańce „odbijane", gdy oficjalnie można było obtańcować większość uczestników balu.

[ZT]27011763[/ZT]

- Po sylwestrze, w Nowy Rok, od ranka z siostrą pilnowałyśmy, kto jako pierwszy przekroczy próg naszego domu, bo wiadomym było, że „jak przyjdzie chłop – szczęśliwy będzie cały rok, a jak kobieta – to lepiej nie pytać". Zawsze po mszy wspólnie jedliśmy noworoczny obiad, który był lepszy od niedzielnego, bo świąteczny, na deser z ciastem. Ochoczo wyglądaliśmy też za okno, sprawdzając, czy przybywa dnia kosztem nocy, bowiem starzy mawiali, że „w Nowy Rok przybywa go o kurzy krok, a od Trzech Króli o barani skok". Z niepokojem obserwowaliśmy, jaka była tego dnia pogoda, w myśl przysłowia „Nowy Rok pogodny, zbiór będzie dorodny, Nowy Rok pochmurny, zbiór będzie durny".