Jabłonowo Pomorskie. Uroczyste odsłonięcie pomnika

W czwartek 5 października uroczyście odsłonięto po renowacji pomnik „Poległym i Umęczonym 1939-1945” w Jabłonowie Pomorskim. Pomnik został uzupełniony o dwie zupełnie nowe tablice, na których pojawiły się nazwiska 208 ofiar hitlerowców z terenu miasta i gminy Jabłonowo Pomorskie.

Podczas uroczystości na placu przy Centrum Kultury i Sportu zaproszeni goście przecięli wstęgę, a ks. Sławomir Sobierajski, proboszcz parafii w Jabłonowie-Zamku, poświęcił odrestaurowany pomnik z tablicami. W obecności licznych pocztów sztandarowych wysłuchano hymnu narodowego, hejnału Jabłonowa Pomorskiego, hołd pomordowanym oddali liczni goście honorowi, władze samorządowe, radni, sołtysi, liczne delegacje instytucji i stowarzyszeń. Zgromadzeni wysłuchali przemówień zaproszonych gości i władz miasta i gminy, a także programu artystycznego przygotowanego przez zespół „Złote Kłosy”.

Fot. UMiG Jabłonowo Pomorskie

Wykaz nazwisk na tablicach przygotowała Ewa Rzepka, lokalna badaczka historii.

OFIARY  ZBRODNI NIEMIECKICH Z OBSZARU MIASTA I GMINY JABŁONOWO POMORSKIE

Żołnierze Września 1939 roku polegli w walce:

Adamczyk Franciszek, l.34, Jabłonowo Pom.
Adamski Władysław, l.34, Jabłonowo Pom.
Antochowski Józef, l.25, Szczepanki
Ciecierski Władysław, -, Konojady
Czubkowski Antoni, l.33, Jabłonowo Pom.
Deuter Bronisław, l.38, Jabłonowo Pom.
Dobiasz Edward, l.30, Płowęż
Dulski Jan, l.32, Lembarg
Dziedzic Franciszek, l.33, Szczepanki
Grabowski Czesław, l.19, Konojady
Jabłoński Józef, l.30, Jabłonowo Pom.
Jachowski Franciszek, l.23, Lembarg
Jadziński Jan, l.23, Jabłonowo Pom.
Kamiński Bronisław, l.24, Mileszewy
Kaptejna Władysław, l.33, Piecewo
Kuligowski Antoni, l.43, Jabłonowo Pom.
Laskowski Władysław, l.31, Mileszewy
Lewandowski Jan, l.30, Lembarg
Lipka Feliks, l.31, Konojady
Nowakowski Stanisław, l.39, Jabłonowo Pom.
Poziemski Bronisław, l.24, Górale
Raczyński Władysław, l.34, Jabłonowo Pom.
Radtke Walenty, l.30, Jabłonowo Pom.
Reca Alfons, -, Jabłonowo Pom.
Ronkowski Józef, l.37, Lembarg
Rzepkowski Jan, l.36, Buk Góralski
Szercha Jan, l.28, Buk Pomorski
Szygorski Alfons, l.28, Jabłonowo Pom.
Śmigowski Aleksandr, l.31, Budziszewo
Umijewski Alojzy, l.34, Jabłonowo Pom.
Walentynowicz Władysław, l.32, Jaguszewice
Walkiewicz Józef, l.40, Mileszewy

Żołnierze Armii Krajowej:

Leczkowski Józef ps. „Tartak”, l. 38, Jabłonowo Pom.
Sitniewski Edmund ps. „Zygmunt”, l.32, Jabłonowo Pom.
W powstaniu warszawskim zginął  Hubert Jaskólski ps. „Janusz”, lat 31 oraz Jan lub Witold Dunajski, pochodzący z Jabłonowa Pom.

Członkowie konspiracyjnej pomorskiej organizacji pod nazwą „Młody Las”:

Gręzicki Alfons, l. 37, Szczepanki
|Karaszewski Zygmunt, l.-, Jabłonowo Pom.
Lewandowski Marceli, l.46, Jabłonowo Pom.
Linowiecki Józef, l. 48, Górale

Żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie:

Karczewski Edmund, l.22, Górale
Karaś Franciszek (syn), l.-, Buk Góralski
Kijewski Herman, l.-, Jabłonowo Pom.
Melkowski Czesław, l.18, Mileszewy
Pisarski Stanisław, l.26, Jabłonowo Pom.
Pokorski Aleksander, l.24, Szczepanki
Przystalski Edmund, l.22, Jabłonowo Pom.
Telke Bronisław, l.21, Bukowiec

Żołnierz Ludowego Wojska Polskiego:

Brzozowski Bernard, l. 24, Jabłonowo Pom.

Zabici i rozstrzelani w pojedynczych i masowych egzekucjach, zwłaszcza na jesieni 1939 roku. Miejscem ich kaźni był między innymi Buk Góralski, Nowa Wieś, las nad jeziorem Bachotek – Brzezinki.

Aszyk Michał, l. 48, Jabłonowo Pom.
Augustyn Jan, l. 33, Konojady
Balcerowicz Aleksander, l.54, Lembarg
Barański Władysław, l.58, Jabłonowo Pom.
Bąkowski Anastazy, l. 39, Lembarg
|Bogacki (ojciec), l. -, Lembarg
Bogacki Marian (syn), l. 20, Lembarg
Czechowski Franciszek, l.53, Lembarg
Dymiński Julian, l.-, Buk Góralski
Fettke Zygmunt, l. 17, Kamień
Fiałkowski Jakub, l.51, Lembarg
Gajdziewski Jan, l.45, Lembarg
Gerdel Edward, l.33, Jabłonowo Pom.
Gołębiewski Bolesław, l. 37, Jabłonowo Pom.
Gozdowski Piotr, l. -, Jabłonowo Pom.
Górska Franciszka, l. 42, Bukowiec
Grabowski Józef, l. 60, Jabłonowo Pom.
Jaskulski Franciszek, l. 52, Buk Góralski
Kaczmarski Alfons, l. 19, Jabłonowo Pom.
Kaczmarski Franciszek, l.-, Jabłonowo Pom.
Kalka Antoni, l.-, Jabłonowo Zamek
Kalka Józef, l.-, Jabłonowo Zamek
Kapusta Jan, l. 21, Konojady
Karaś Franciszek, l.68, Buk Góralski
Karbowski Józef, l. 35, Lembarg
Karnowski Franciszek, l.55, Jabłonowo Pom.
Kiełpikowski Antoni, l. -, Buk Pomorski
Klimek Bolesław, l. 30, Lembarg
Klimkiewicz Antoni, l.39, Lembarg
Knosowski Jan (syn), l.18, Buk Góralski
Knosowski Michał (ojciec), l.61, Buk Góralski
Kobus Józef (ojciec), l.49, Płowęż
Kobus Stanisław (syn), l.17, Płowęż
Kochalski Franciszek, l. 62, Jabłonowo Pom.
Kondrat Józef, l. 40, Konojady
Konicki Jan, l.33, Jabłonowo Pom.
Kozłowski Zygmunt, l. 36, Nowa Wieś
Kuczkowski Jan, l. -, Buk Góralski
Kuligowski Antoni, l.60, Jabłonowo Pom.
Lamparski Jerzy, l. 19, Jabłonowo Pom.
Lewandowski Czesław, l. 28, Budziszewo
Lewandowski Michał, l.62, Buk Góralski
Maciejewski, l. -, Konojady
Malinowski Franciszek, l. 54, Konojady
Malinowski Teofil, l. 40, lembarg
Małkowski Franciszek, l. 49, Bukowiec
Marszałkowski Ignacy, l. 53, Buk Góralski
Martko Wojciech, l. 35, Konojady
Meyer Konstanty, l.33, Jabłonowo Pom.
Mróz Antoni (ojciec), l.57, Konojady
Mróz Klemens (syn), l. 26, Konojady
Murawski Jan, l.33, Kamień
Murawski Jan, l. 28, Płowężek
Mydło Aleksander, l.43, Lembarg
Mytnik Florian (syn), l. -, Buk Góralski
Mytnik Teodor (ojciec), l. 54, Buk Góralski
Łangowski Leon, l.56, Mileszewy
Nickel Alfons, l.18, Lembarg
Nowosielski Feliks, l.19, Lembarg
Odymała Władysław, l.33, Jabłonowo Pom.
Orzechowska Zofia, l.15, Jabłonowo Pom.
Pajdziński Jan, l.45, Lembarg
Pezała Władysław, l.40, Jabłonowo Pom.
Piaszczyk Nicefor, l. 51, Jabłonowo Pom.
Pietrowski Wawrzyniec, l. -, Jabłonowo Pom.
Przystalski Bruno, l.50, Lembarg
Raczyński Władysław, l.57, Jabłonowo Pom.
Rejnowski Kazimierz, l. 43, Jabłonowo Pom.
Rosłaniec Piotr, l.40, Górale
Rotzoll Brunon, l.42, Jabłonowo Pom.
Rybka Władysław, l. 44, Bukowiec
Sarosiek Franciszek (ojciec), l. 43, Kamień
Sarosiek Karol (syn), l. 17, Kamień
Scheerke Franciszek, l.31, Jabłonowo Pom.
Schwanitz Franciszek, l.55, Jabłonowo Zamek
Sliszka Franciszek, l.23, Lembarg
Stefański Antoni, l. -, Jabłonowo Pom.
Stefański Franciszek, l.35, Lembarg
Smolnik Stefan, l. 27, Gorzechówko
Sonta Stefania, l. 23, Konojady
Sowa Jan, l. 47, Nowa Wieś
Szram Józef, l.41, Lembarg
Szramowski Piotr, l.66, Bukowiec
Szuflada Konrad, l.39, Jabłonowo Pom.
Szymański Paweł, l.32, Lembarg
Śniegocki Mieczysław, l. 38, Płowęż
Talkowski Bolesław, l. -, Jabłonowo Pom.
Topij Julian, l. 48, Nowa Wieś
Tuszyński Leonard, l.40, Jabłonowo Pom.
Waruszewski Klemens, l. 20, Lembarg
Wierzbicki Franciszek, l. 33, Buk Góralski
Wierzbowski Edward (syn), l. 17, Płowęż
Wierzbowski Jan (ojciec), l. 48, Płowęż
Wilk Władysław, l. 15, Konojady
Wiśniewski Jan (ojciec), l.60, Lembarg
Wiśniewski Józef (syn), l.28, Lembarg
Wiśniewski Walerian, l. 46, Gorzechówko
Witkowski Bernard, l. 54, Bukowiec
Zając Józef, l.48, Jabłonowo Pom.
Zakrzewski Bronisław, l. 49, Buk Pomorski
Zyra Jan, l. 18, Buk Góralski
Żarnowska Genowefa (córka), l. -, Buk Góralski
Żarnowski Wincenty (ojciec), l. 60, Buk Góralski
Żarnowski Zdzisław (syn), l. -, Buk Góralski

W obozach koncentracyjnych, w obozach pracy, na przymusowych robotach i podczas wysiedlenia:

Amenda Jan, l. 39, Górale
Apczyński Leon, l-, Bukowiec
Bartkowski Stanisław, l. 33, Szczepanki – obóz Stuthoff
Batko Władysław, l. -, Nowa Wieś
Behrendt Bronisław, l. 57, Szczepanki – obóz Sachsenhausen
Bortnowski Leon, l. 47, Lembarg
Bukowski Franciszek, l. 45, Jabłonowo Pom. – obóz Mathausen-Gusen
Ciółkowski Józef, l. 53, Jabłonowo Pom.
Ksiądz Czubek Józef – proboszcz parafii pw. Św. Wojciecha, l. 63, Jabłonowo Zamek
Dembek Jan, l.-, Szczepanki, obóz Mauthausen -Gusen
Figurski Walenty, l. 37, Jabłonowo Pom.
Goncerzewicz Hieronim, l. 27, Buk Górlaski – obóz Flossenbürg
Górski Ignacy, l. 71, Piecewo
Grajkowska Pelagia (matka), l. 40, Konojady – Szmalcówka Toruń
Grajkowski Wacław (syn), l. 8, Konojady – Szmalcówka Toruń
Czekajewski Adam, l.-, Lembarg – obóz  Stuthoff
Haftka Jan, l. 48, Jabłonowo Pom. – obóz Hamburg – Neuengamme
Ksiądz Hinz Tadeusz, l. 31, Lembarg – obóz Sachsenhausen
Jackowski Alojzy, l. 34, Bukowiec
Jakubowski Julian, l. 49, Jabłonowo Pom.
Jeczuk Piotr, l. 62, Lembarg – obóz Stuthoff
Kaczmarska Marta, l.20, Jabłonowo Pom.
Kejdrowski Leon, l. 43, Buk Pomorski
Kozikowski Franciszek, l. 32, Nowa Wieś – obóz Hamburg - Neuengamme
Krajewski Franciszek, l. 49, Jabłonowo Pom.
Kujawa Alojzy, l. 50, Jabłonowo Pom. – obóz Oranienburg
Kural Kazimierz, l. 28, Górale - obóz Flossenbürg
Ksiądz Mańkowski Alfons – proboszcz parafii pw. Piotra i Pawła w Lembargu, l. 71, Lembarg – obóz Stuthoff
Marchlewski Konstanty, l. 56, Jabłonowo Pom.
Mierzejewski Franciszek, l.-, Górale
Mróz Czesława, l. 20, Konojady
Murszewski Franciszek, l. 73, Lembarg – obóz Potulice
Mytnik Cecylia (matka), l. -, Buk Góraski
Nowicki Bolesław, l.36, Jabłonowo Pom.
Nowicki Franciszek, l. 37, Jabłonowo Pom.
Orzech Krystyna (siostra), l. 2, Konojady – obóz Potulice
Orzech Jan (brat), l. 5, Konojady – obóz w Smukale
Perszke Edmund, l. 42, Górale – obóz Mathausen-Gusen
Przeczewski Franciszek, l.-, Jabłonowo Pom.
Raczyński Feliks, l.35, Jabłonowo Pom.
Schreiber Leonard, l. -, Jabłonowo Pom.
Sedlewski Józef, l. -, Górale
Siekierski Bolesław, l. 41, Konojady
Sitniewska Marta, l. 70, Jabłonowo Zamek
Słupski Jan, l. 46, Jabłonowo Pom. – obóz Mathausen-Gusen
Sonnenberg Martin, l. 45, Jabłonowo Pom., getto Drzewnica
Sonta Marcin, l. 53, Konojady
Suchocki Jan, l. 33, Górale – obóz w Potulicach
Szyszkowski Jan, l. 37, Górale
Ściesińska Leokadia, l. 55, Lembarg
Tokarski Jan, l. 56, Piecewo- obóz Mathausen-Gusen
Ukrzewski Ignacy, l. 41, Górale – obóz Stuthoff
Wieczorek Aleksander, l. 40, Buk Pomorski – obóz Dachau
Zakrzewski Bronisław, l. 46, Bukowiec

Źródło; UMiG Jabłonowo Pomorskie